آتش نتیجه یک واکنش شیمیایی است که معمولا میان اکسیژن اتمسفر و یک نوع سوخت اتفاق می افتد البته تنها احاطه یک ماده سوختنی به وسیله اکسیژن ، سبب آتش گرفتن آن نمی شود بلکه برای این که واکنش احتراق اتفاق بیافتد باید ماده سوختنی به حدی گرم شود که به دمای احتراق خود برسد .
به عنوان مثال برای اینکه یک چوب آتش بگیرد اتفاقاتی رخ می دهد که به ترتیب به انها اشاره می کنیم : ابتدا باید چوب تا دمای بسیار بالا گرم شود . البته اصطحکاک ، نوری که به وسیله ای متمرکز شود و یا چیزی که قبلا سوخته باشد می تواند علتی برای گرم شدن چوب باشد وقتی چوب به دمای 260 درجه سانتی گراد برسد مواد سلولزی سازنده ان تجزیه می شود ، مواد تجزیه شده به صورت گازهای فراری که بیشتر ترکیبی از هیدروژن ، کربن و اکسیژن هستند آزاد می شوند . گازهایی که به هوا متصاعد شده اند تولید زبانه آتش می کنند . اتم های کربن در این زبانه با افزایش حرارت تولید نور می کنند ، حرارت زبانه آتش سبب می شود که ماده سوختنی در دمای اشتعالش باقی بماند و تا وقتی ماده سوختنی و اکسیژن باقی باشند به سوختنش ادامه دهد.
درک اینکه آتش واقعا چیست به پیدایش علم شیمی باز می گردد . برای شناخت رفتار آتش به منظور برنامه ریزی در پیشگیری و کنترل حریق لازم است با اصطلاحات ، مفاهیم علل و شرایط بروز ، عوامل موثر بر گسترش حریق آشنا شویم .
محصول سوختن یک ماده ، که حرارت و نور را به محیط اطراف انتشار می دهد ، شعله نام دارد . شمع نمونه خوبی از یک شعله است . شعله زمانی ایجاد می شود که در اثر گرم شدن یک نقطه یا محل ، گازهایی ایجاد می شوند و این گازها بسوزند. به تریک مواد سوختنی با اکسیژن احتراق می گوییم . یک مخلوط سوختنی که انرژی کافی آزاد می کند و اجازه می دهد که شعله به ناحیه آتش نگرفته گسترش یابد شعله وری نامیده می شود.
اگر تمام عناصر سوختنی موجود در سوخت بسوزد یا به آخریم مرحله اکسیداسیون خود برسد این نوع سوختن را احتراق کامل می گویند. عوامل و شرایط متعددی می تواند در بروز حریق ایفای نقش نمایند که مهمترین آن ها شامل موارد زیر است :