آلمان ازجمله کشورهای قدرتمند در اقتصاد است که بازار کار جذابی برای دانشجویان بینالمللی دارد. علاوهبر فرصتهای شغلی مناسب، موقعیتهایی مانند کارآموزی و کارهای پروژهای نیز در آلمان باعث شده تا مهاجرت تحصیلی به آلمان در اولویت دانشجویانی قرار بگیرد که قصد دارند، تحصیلات خود را در کشورهای اروپایی ادامه دهند. پیدا کردن شغل مرتبط با رشته تحصیلی مهمترین دغدغه علاقهمندان به تحصیل در خارج از کشور است. بههمین دلیل در این مقاله تلاش داریم تا اطلاعات جامع و کاملی درخصوص انواع قرارداد کاری در آلمان ارائه دهیم تا راهگشای متقضیان تحصیل در آلمان باشد.
بازار کار آلمان از گستردگی قابلتوجه مشاغل برخوردار است و متقاضیان بینالمللی معمولاً از مشاغل موردنیاز این کشور، مثل پرستاری، پزشکی، مهندسی، کارشناس فنی مکانیک و تخصصص فناوری اطلاعات استقبال چشمگیری میکنند. قرارداد کاری در آلمان انواع و اقسام گوناگونی دارد که در ادامه توضیح مختصری از هرکدام ارائه شده است:
در قرارداد کاری دائم که در آلمانی به آن unbefristeter Arbeitsvertrag میگویند، زمانی برای پایان شغل درنظر نمیگیرند. قرارداد کاری دائم طولانیمدت است. این نوع از قرارداد کاری به درد افرادی میخورد که بهدنبال امنیت شغلی هستند و قرار است مدت زمان زیادی در آلمان اقامت داشته باشند.
قرارداد کاری مدت معین یا همانطور که آلمانیزبانها میگویند befristeter Arbeitsvertrag، معمولاً درخصوص مشاغلی است که کارفرمایان برای مدت زمان معینی به تخصص و مهارت افراد نیاز دارند. این نوع قرارداد باتوجه به نوع شغل مدنظر بین کارفرما و کارمند بسته میشود؛ هرچند گاهی برای پرکردن جای کارمندی بهکار میرود که قصد ترک محیط کار را دارد.
بهطور معمول این نوع قرارداد برای مشاغلی با درآمد و مهارت اندک مورد استفاده قرار میگیرد. این مشاغل معمولاً پارهوقت و درآمدشان حداکثر ۴۵۰ یورو در ماه است. نکته قابل توجه این است که بعضی از کارفرمایان در چنین قراردادهایی بخشی از بیمۀ سلامت را پرداخت میکنند و برخی چنین هزینهای برای بیمه سلامت نمیپردازند. این نوع قرارداد کاری برای دانشجویان جویای شغل در آلمان استفاده میشود.
برخی کارفرمایان در آلمان با آژانس استخدامی بهعنوان بخش ثالث همکاری دارند تا ازطریق آن بتوانند کارمندان موردنیازشان را جذب کنند. در برخی از مشاغل کوتاهمدت و موقتی، از این نوع قرارداد یعنی آژانس استخدامی استفاده میشود.
قرارداد پروژهای رایج در کشورهای مختلف، امنیت شغلی بسیاری پایینی دارد اما در مقایسه با انواع دیگر قراردادها منعطفتر است. در مشاغل پروژهای پرداخت سهم مالیاتی و بیمه سلامت را خود کارمند بهعهده میگیرد.
روشهای استخدام در آلمان
همانطورکه در ابتدای مطلب گفته شد، آلمان یکی از قدرتهای اقتصادی جهان است؛ بنابراین، پیشبینی میشود کارمندان در این کشور حقوق قابلتوجهی دریافت کنند که درواقع همین اتفاق هم میافتد.
برای پیدا کردن شغل در آلمان، ابتدا باید از الزامی بودن ویزا اطمینان پیدا کنید. بهعبارتدیگر، درصورت نیاز به داشتن ویزا و عدم دریافت آن، امکان اشتغال وجود ندارد. معمولاْ، کارفرمایان آلمانی فهرست متقاضیان مناسب برای شغلی خاص را تهیه میکنند و بعد از آن افراد شایسته را برای مصاحبه فرامیخوانند. متقاضی در مصاحبه، به گواهیهایی برای نشاندادن محل کار کنونی و سابق نیاز دارد. این گواهی ممکن است در قالب مدرکی استخدامی باشد؛ البته درصورتیکه شغل پیشین متقاضی خارج از آلمان بوده باشد، چنین مدرکی باید ارائه شود.
از پرسشهای رایج متقاضیان شغل در آلمان مربوط به مؤثر بودن تسلط و دانش زبان آلمانی است. بهدست آوردن شغل در این کشور بدون دانستن زبان آلمانی بسیار بعید بهنظر میرسد؛ البته برخی مشاغل در شهرهایی مثل برلین و مونیخ وجود دارند که داشتن دانش زبان انگلیسی و دانش پایۀ زبان آلمانی برای انجام آنها کفایت میکند.
براساس قرارداد تماموقت استاندارد، روزهای کاری در این کشور از دوشنبه تا شنبه خواهد بود و ساعتهای کاری کارمندان بهطورمتوسط بین ۳۶ تا ۴۰ ساعت در هفته است. براساس قانون کار آلمان، ساعت کاری روزانه نباید بیش از ۸ ساعت و کل ساعت کاری در هفته نباید بیش از ۴۸ ساعت باشد. زمان ناهار در آلمان نیز حداقل سی دقیقه و اجباری و بدون حقوق است. شایان ذکر است اگر کارمندان بیمار باشند و نتوانند در شرکت حاضر باشند، باید به کارفرما در مورد بیماری خود اطلاع دهند.
داشتن ویزای کار برای تمامی متقاضیان بینالمللی علاقهمند به کار و زندگی در آلمان الزامی است. البته متقاضیان برخی کشورها، مثل کشورهایی اروپایی از این قاعده مستثنا هستند؛ بااینکه آنان هم نیاز به اجازۀ اقامت دارند. افرادی که قصد دارند برای پیدا کردن شغل مناسب و مدنظرشان به آلمان مهاجرت کنند، باید برای دریافت ویزای جستجوی کار آلمان اقدامات لازم را انجام دهند و همچنین، افراد دارای پیشنهاد کارآموزی در این کشور، باید ویزای کارآموزی (Internship/ Trainee) دریافت کنند. متقاضیان تمامی ویزاها در آلمان، ملزم به ارائۀ گواهی بیمۀ سلامت هستند.
ناگفته نماند افرادی که پیشنهاد کاری از مشاغل موردنیاز آلمان دریافت کردهاند، باید مدرکی از سوی کارفرمای جدید دال بر ثبتنام آن در بیمه سلامت ارائه دهند. افزونبراین، افراد جویای کار در آلمان باید تمکّن مالی برای شش ماه زندگی در آلمان را داشته باشند که برای اینمنظور، بهتر است حسابی مسدودشده را معرفی کنند.
اعزام دانشجو به آلمان
علاقهمندان به تحصیل در دانشگاههای خارج از کشور با ابهامها و پرسشهای متعددی مواجه میشوند؛ بنابراین، داشتن راهنما در این مسیر برای آنها اهمیت خواهد داشت. مجموعۀ سیم آخر که از سال 1382 فعالیت خود را در زمینۀ آموزش آغاز کرده است؛ تجربۀ سالها مشاورۀ تحصیلی برای دانشگاههای داخل کشور را دارد و اکنون نیز با فعالیت در حوزۀ اعزام دانشجو به کشورهای اروپایی و کانادا در این راه کمک شایانی به متقاضیان میکند.